Μισό αιώνα ερίζουν για την Αγροτέρα
Η Αυγή - 19/3/2009
ναός της Αγροτέρας Αρτέμιδας είναι η πιο γλυκιά και τρυφερή ιστορία της κλασικής Αθήνας. Οι Αθηναίοι, όταν απειλούνταν, στις παραμονές της μάχης του Μαραθώνα, (490 π. Χ.), από τις ορδές των Περσών που πλησίαζαν την πόλη τους, προσέφυγαν, κάνοντας τάματα, στη θεά Άρτεμη για τη σωτηρία της πόλης. Σαράντα χρόνια αργότερα (448 π. Χ.), όταν η Αθήνα βρισκόταν στην ακμή της, οι Αθηναίοι, πιστοί στην υπόσχεση που έδωσαν στη θεά, ανέγειραν τον ιωνικού ρυθμού ναό, στους πρόποδες του Λόφου του Αρδηττού, (σημερινό Μετς). Εκεί, κάθε χρόνο, προς τιμήν της θεάς πραγματοποιούνταν μεγάλες θυσίες και γιορτές, από κει ξεκινούσε το αγώνισμα του Μαραθώνιου, εκεί τελούνταν τα μικρά Ελευσίνια μυστήρια.
Τα χρόνια πέρασαν, οι αρχαίοι ναοί μετατράπηκαν σε χριστιανικούς, αργότερα με την κατάκτηση του ελλαδικού χώρου από τους Οθωμανούς, έγιναν τεμένη. Κάποια στιγμή, τα δομικά υλικά του ναού χρησιμοποιήθηκαν για να στηρίξουν το τείχος της Ακρόπολης (1778). Μετά ήρθαν ξένοι περιηγητές κι όποιο καλό κομμάτι βρήκαν πεταμένο το «συμμάζεψαν» και το πήραν μαζί τους. Μέλη του ναού βρίσκονται σήμερα σε μουσεία του εξωτερικού. Στην περίοδο της ανάπτυξης της πρωτεύουσας του νέου ελληνικού κράτους (19ος αι. αρχές 20ου), πάνω στα θεμέλια του ναού, κτίστηκαν νεοκλασικές κατοικίες.
Οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές έγιναν το 1897. Ο χώρος ανακηρύχτηκε αρχαιολογικός από το 1960 και μνημείο από το 1964. Έκτοτε, οι ιδιοκτήτες των κατοικιών πέθαναν, τα νεοκλασικά κτίσματα άρχισαν να καταρρέουν. Σήμερα στέκουν ερειπωμένα, δίπλα στα ερείπια του αρχαίου ναού. Ο χώρος μυρίζει εγκατάλειψη και μούχλα, ποντίκια και μπάζα έχουν γεμίσει τα χαλάσματα. Οι νέοι ιδιοκτήτες θέλουν να αξιοποιήσουν το χώρο. Αλλεπάλληλες συσκέψεις στα εμπλεκόμενα υπουργεία, δεκάδες αποφάσεις για απαλλοτρίωση έχουν παρθεί, δημοσιευθεί σε ΦΕΚ και έχουν αναιρεθεί. Άρθρα έχουν γραφτεί στις εφημερίδες, βουλευτές έχουν υποβάλει επερωτήσεις στη Βουλή, σύλλογοι έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη, ένας διαρκής αγώνας 45 χρόνων και βάλε.
Μια χώρα που επαίρεται για το δημοκρατικό της πολίτευμα, που κατά καιρούς βγάζει πατριωτικές κορώνες για την προάσπιση και προβολή του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, που αποτελεί μέλος μιας Ενωμένης Ευρώπης η οποία, επίσης, κόπτεται για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, θα παραδεχτεί πώς εξαφάνισε ένα σπουδαίο μνημείο γιατί δεν βρέθηκαν τα απαιτούμενα χρήματα για την απαλλοτρίωση και την αξιοποίησή του σε αρχαιολογικό επισκέψιμο χώρο;
Αν παρʼ όλες τις προσπάθειες που καταβάλλονται, γίνουμε - πράγμα που απευχόμαστε - μάρτυρες της οικοπεδοποίησης του ναού της Αγροτέρας Αρτέμιδας, αν ατενίσουμε εκεί στο μέλλον πολυτελείς κατοικίες ή ξενοδοχεία με «θέα», τότε οι εκπαιδευτικοί μας θα έχουν κάθε δικαίωμα να σταματούν στους στύλους του Ολυμπίου Διός, να δείχνουν στους μαθητές τους τον λόφο του Αρδηττού και από εκεί να κάνουν όχι μάθημα Ιστορίας αλλά Σύγχρονης Ελληνικής Πολιτικής Οικονομίας με τίτλο: « Πώς μετατρέπεται η πολιτιστική κληρονομιά ενός τόπου σε προσοδοφόρα επιχείρηση».
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΜΕΡΟΥ
π. σχολική σύμβουλος